Gmina Witonia, położona jest w powiecie łęczyckim województwa łódzkiego. W skład gminy Witonia wchodzą 23 miejscowości należące do 15 sołectw.
Zamieszkuje ją 3300 mieszkańców (rok 2016). Rolnictwo stanowi główne zajęcie miejscowej ludności. Ogólna powierzchnia gminy wynosi 6050 ha, z czego użytki rolne stanowią 5508 ha. Gmina dysponuje terenami do inwestowania w zakresie przetwórstwa rolnego, handlu i usług. Gmina jest w 100% zwodociągowana. Nie ma problemów z łącznością telefoniczną, zarówno stacjonarną jak i komórkową. Rozwija się sieć Internetowa. Przez teren gminy Witonia przebiega linia PKP Łódź-Kutno. Stacja pasażerska znajduje się w odległości 2 km od siedziby gminy. Przystanek autobusowy PKS jest w centrum wsi Witonia.
Wzdłuż południowo-wschodniej granicy gminy rozciąga się dolina rzeki Bzury wraz z jej lewobrzeżnymi dopływami, charakteryzująca się wysokimi walorami przyrodniczo – krajoznawczymi. Obszar ten ze względu na ukształtowanie terenu, zadrzewienia, naturalną roślinność, wody powierzchniowe otwarte i tereny lęgowe ptactwa wodnego został zaliczony do obszarów „Natura, 2000” jako Obszar Specjalnej Ochrony Ptaków. Witonia – miejscowość położona 11 km na północny-wschód od Łęczycy, przy drodze krajowej nr 60 Topola Królewska – Kutno, stanowi lokalne centrum administracyjno-usługowe dla pobliskiej okolicy. Funkcjonują tutaj: Urząd Gminy, szkoła podstawowa, gimnazjum, biblioteka, ośrodek kultury, fundacja „Płomyk”, dyskoteka, poczta, bank, ośrodek zdrowia, apteka, klub sportowy oraz nieliczne zakłady produkcyjne i usługowo – handlowe.
Witonia w 1986 r. obchodziła 600-lecie swojego istnienia. Pierwsza wzmianka źródłowa o tej miejscowości pochodzi z 1386 r., a w dwa lata później, pojawia się kolejny zapis historyczny o istniejącym tu kościele i plebani. W średniowieczu Witonię zamieszkiwała drobna szlachta herbu Rola. Pierwszymi jej właścicielami byli Wituńscy. Stąd pierwsza nazwa tej miejscowości – Witunia – wywodzi się od ich nazwiska. Najstarszym zabytkiem Witoni jest kościół parafialny p.w. św. Katarzyny zlokalizowany w centrum wsi. Pierwotny istniał około połowy XV w. Obecny kościół został wzniesiony prawdopodobnie w połowie XVI w. Zbudowany jest z kamienia polnego i cegły, kryty dwuspadowym dachem, jednonawowy, z węższym prezbiterium, zakończonym absydą. Od strony zachodniej przylega do niego czworoboczna wieża zwieńczona hełmem z latarnią. Przy niej znajduje się druga, mniejsza, okrągła wieżyczka z klatką schodową. Ściany nawy obiega w połowie wydatny gzyms. Chór muzyczny wsparty został na dwóch kolumnach. Drzwi z prezbiterium do zakrystii są żelazne, okute, z datą 1550 r. Kościół posiada również kamienne, trzykondygnacyjne, renesansowe sakramentarium z drugiej połowy XVI wieku, z pięknymi rzeźbami. W drugiej kondygnacji nisza z figurką Melchizedecha, w górze lwy podtrzymujące herb Rola. Ołtarz główny zbudowany w stylu eklektycznym. Obrazy w ołtarzach pochodzą z 1884 roku. Na wyposażeniu kościoła znajduje się chrzcielnica drewniana eklektyczna z przełomu XIX i XX wieku. Kościół przyozdabiają witraże, z których dwa mają wartość artystyczną. Witraż z 1902 r. przedstawia chrzest Jezusa, drugi z 1982 r. – Matkę Boską Królową Polski. Równie ciekawa pod względem architektonicznym jest kaplica cmentarna, wybudowana w 1844 r. na planie prostokąta, w stylu neogotyckim.
Na zachodnim krańcu wsi, w pobliżu stacji kolejowej, zachowała się w parku podworskim aleja lipowa z początku XX w. W miejscowościach Gledzianów, Gledzianówek i Nędzerzew znajdują się fragmenty parków dworskich z przełomu XVIII/XIX wieku. Przy drodze Gledzianówek – Nędzerzew, na szczycie bardzo nieznacznej fałdy terenowej (będącej jednak najwyższym punktem w płaskiej na ogół okolicy) zachował się do dnia dzisiejszego kurhan książęcy o średnicy 22 metrów i wysokości 3 metrów z nasypem ziemno -kamiennym, pochodzący z okresu wpływów późnorzymskich, prawdopodobnie z IV lub III w. n.e. Na terenie Gledzianówka odkryto również cmentarzysko ciałopalne z epoki żelaza. Z Witonią związanych jest kilka postaci, które rozsławiły nie tylko samą Witonię, ale cały nasz kraj. W miejscowym kościele wisi tablica epitafijna Adama Bagniewskiego (1803-1904), prawnika, ekonomisty, bankowca, którego rodzina posiadała majątek w pobliskim Gledzianowie. Z Wargawy pochodził Witold Zglenicki (1848-1904), „polski Nobel”, odkrywca eksploatowanych do dzisiaj złóż ropy naftowej na Morzu Kaspijskim.
Z okresu II wojny światowej znana jest postać mieszkańca Witoni mjr Tadeusza Felisia (1919- 1977), ps. „Czarny Polak”, zasłużonego uczestnika jugosłowiańskiego ruchu oporu. W lipcu 1944 r. dokonał on brawurowego zamachu na odpowiedzialnego za zbrodnie na jugosłowiańskich ziemiach Brigadenführera SS Krepse. Zamach się powiódł, za co mjr T. Feliś uhonorowany został przez marszałka J.B. Tito najwyższym jugosłowiańskim odznaczeniem bojowym. Mjr Tadeusz Feliś spoczywa na miejscowym cmentarzu w Witoni. Gmina Witonia stanowiła i nadal stanowi ożywiony ośrodek sztuki ludowej. Działała tutaj Filomena Robakowska (1902-1981), rzeźbiąca w drewnie pogodne figury królów, żołnierzy, świątków itp. W Oraczewie żył i tworzył Ignacy Kamiński (1883-1974), najbardziej znany rzeźbiarz ludowy tego regionu, twórca drewnianych figurek, przedstawiających główne postacie z legend łęczyckich. Są to rzeźby diabłów, czarownic, chochołów. Równie ciekawie rzeźbił obrazy dotyczące zwyczajnego codziennego życia i obyczajów wsi. Są to kobiety w strojach ludowych, chłopi w sukmanach, Żydzi, muzykanci, żebracy, księża. W ten sposób zostawił bezcenny dokument tamtego czasu.